Supraśl

Supraśl

Tygodnik Petersburski w 1836 roku zamiescił :
WYKAZ FABRYK SUKIENNYCH OBWODU BIAŁOSTOCKIEGO Z 1836 r.
Dawni mieszkancy obwodu trudnili sie samym rolnictwem i zwracali tylko uwage na handel zboem, drzewem i
chmielem w rosyjskich bałtyckich portach. W Gdansku i Królewcu za sprzeda tych plonów kupowali fabrykaty
zagraniczne wcale sie nie troszczac o zaprowadzenie fabryki rekodzieł. Klasa nisza poprzestawała na prostych
grubych miejscowych wyrobach. Nadzwyczajny na koniec upadek cen rolniczych produktów, a zwłaszcza zboa,
zmusił ich do szukania dochodów w przemysle rekodzielnym. Tym sposobem zjawiły sie fabryki sukiennicze. Bliskosc
granicy ułatwiła opatrzenie ich w majstrów i robotników. Zrazu roboty odbywały sie bez pomocy machin, lecz od roku
1825 i 26 zaprowadzono i machiny. Szerzenie sie fabryk podniosło chów szlachetnych owiec i ju dzis nadmiar
pozostajacej od fabryk wełny sprzedaje sie do guberni grodzienskiej .
W dalszej czesci autor artykułu podaje spis fabryk z 1836 roku, wsród których wymienia supraska fabryke Fryderyka
Zacherta.
[...] We wsi Supraslu u cudzoziemca Fryderyka Zacherta fabryka sukna ma machin obracanych woda 40, majstrów
cudzoziemców 540, robotników 60. Warsztatów 80 na rok wyrabia 2 565 postawów sukna wartosci 105 706 rb sr.
Fryderyk Zachert wykorzystujac zbudowany przez zakon bazylianów system spietrzania wody na Supraslance,
oprócz recznych warsztatów, uruchamia 40 mechanicznych krosien. To sa poczatki tworzenia sie przemysłowego
miasteczka Suprasl.
Po wytyczeniu kolejnych ulic: Zgierskiej i Nowej i po wydzieleniu na nich działek budowlanych zatrudnianym
robotnikom, tworzy osade fabryczna.
Poniewa pojawiaja sie i inni przemysłowcy: Aunert, Buchholtz, Koszade, Alt, Jansen Suprasl nie przekształca sie
całkowicie w prywatna osade Zacherta Pobliski klasztor, po brutalnej kasacji przez Rosje Koscioła unickiego, staje sie
prawosławnym i traci wpływ na rozwój osady.
W powstajacym miasteczku wyodrebniaja sie w dwie czesci: południowa miejska zamieszkała przez robotników z
Królestwa i północna, zasiedlona głównie przez rolników i rzemieslników wczesniej tu osiadłych i przybyłych z
okolicznych wsi. Taki stan przetrwa do zakonczenia drugiej wojny swiatowej. [...].
W czasie zaborów nie powstaje adna koncepcja rozwojowa miasta, wcia jest to osada teraz fabryczna. Jedyne co
mogło w sposób trwały wpłynac na przemysłowy charakter Suprasla, linia kolejowa, szczesciem, omineła go szerokim
łukiem. Chocia w projekcie, wydanym drukiem ( PROJEKT SOORU ENIJA BIEŁORUSKOJ ELIEZNIJ DOROGI S.
Petersburg 1911r. ).Trasa omijac miała Suprasl z południowej strony, zas stacja kolejowa w projekcie zlokalizowana
była u wylotu ulicy Cieliczanskiej. Do dzis nie wiemy kto i komu „dał w łape” aby to nieszczescie od Suprasl oddalic.

dodane na fotoforum:

abi11

abi11 2009-08-25

Dziennik Białostocki nr.205 z dn.14 wrzesnia 1921 r.
Z SUPRASLA
W niedziele dnia 11 wrzesnia r.b. Supraska Ochotnicza Stra Ogniowa obchodziła uroczystosc rocznicy trzyletniego
swego istnienia. Suprasl goscił w dniu tym przedstawicieli władz panstwowych i komunalnych, organizacji i delegatów
innych Stray Ogniowych.
Na rynku miejskim odbyła sie podniosła uroczystosc wbicia do drzewca sztandaru trzeciego gwozdzia. Wygłoszono
szereg przemów podkreslajacych doniosłosc akcji Stray ogniowych.
Po defiladzie odbyło sie sute przyjecie licznych gosci przez Zarzad S.O.S.O. w fabryce p. Cytrona. Do póznej godziny
wieczornej przetrwała oywiona serdecznoscia biesiada. Liczne toasty spełniano za pomyslnosc rozwoju tej tak
poytecznej instytucji jaka jest S.O.S.O. jej komendant p. Cytron i Zarząd.

abi11

abi11 2009-08-25

Do budowy Wolnej Rzeczpospolitej właczaja sie wszystkie stany, kady upatrujac w tym swój własny interes i pole
działania. W „Pałacu Opatów”, inny Zachert, Ludwik w 1925 roku powołuje do ycia Supraskie Towarzystwo
Kulturalne „Pochodnia”. Poruszajacy sie na wózku inwalida, pedagog z wykształcenia, otoczony lubiaca go młodziea
kształtuje w niej potrzeby kulturalne i swiadomosc koniecznosci społecznego działania dla Polski. Przy kosciele
powstaje chór Sw. Cecylji, przy „Pochodni” teatr amatorski, na którego siedzibe otrzymuja od Zachertów klasztorny
refektarz. Jednak tetniacy yciem Pałac Opatów staje sie ciearem, zarzewiem konfliktów rodzinnych i w 1933 roku
Konstanty, spadkobierca Józefiny, odprawia Ludwika Zacherta do Zgierza. Jednak pobudzone zapotrzebowanie na
kulture owocuje ogromna praca młodziey na tym polu.
Miasteczko nadal rozwija sie w sposób zaleny od przemysłu. Zaostrzaja sie konflikty pomiedzy fabrykantami a
robotnikami. Okres miedzywojenny to niekonczace sie p...

dodaj komentarz

kolejne >