strzyżyk

Strzyżyk ( Troglodytes troglodytes ) to niewielki ptak o długości zaledwie 9 cm i wadze ok. 10g. Naukowa nazwa w tłumaczeniu na polski to: "mieszkaniec jaskini" i trzeba przyznać, że jest dość trafna, gdyż strzyżyk zakłada gniazda głęboko ukryte w różnych zakamarkach, w kształcie kuli z bocznym otworem wejściowym. W Polsce jest średnio licznym a miejscami licznym gatunkiem, zamieszkującym głównie wilgotne lasy mieszane, w których jest dużo cieków wodnych. Rzadziej spotkamy go w ogrodach i parkach, przynajmniej w naszym kraju. Trochę trudno dokładnie obejrzeć strzyżyki, gdyż przemykają jak myszki nisko nad ziemią i ukrywają się w stosach chrustu, czy gęstych krzewach. W razie zaniepokojenia unoszą w górę ogonek i takie najczęściej je obserwujemy. Najłatwiej je wykryć wiosną, gdy intensywnie śpiewają, siadając na eksponowanym miejscu. Jak na tak małe rozmiary, śpiew ma nadzwyczaj głośny i słychać go z kilkuset metrów. https://www.przyrodapolski.org/foto/114/ Swoją pieśnią strzyżyk oczywiście zachęca samice do odwiedzin w jego rewirze a konkurentów ostrzega o zajętym terytorium. Strzyżyk jest mistrzem "budowlanym" i w ciągu 3-4 dni ma już gotowe gniazdo. Jest tak "ambitny", (zaraz wyjaśnię dlaczego), że w sezonie lęgowym może zbudować do 10 gniazd. Kilka z nich to tzw. gniazda rozrywkowe, gdzie samiec tylko nocuje. Gniazdo strzyżyka to dzieło zbudowane z liści, słomek,korzonków ale głównym surowcem jest mech. Materiał musi być wilgotny, by łatwiej dał się formować. Gniazdo jest doskonale zamaskowane i naprawdę trudno je znaleźć. Raz tylko "przyłapałem" strzyżyka na budowaniu gniazda na brzegu stawu w lesie. Znosił materiał w wyrwę na stromym stoku. Po jakimś czasie odwiedziłem to miejsce i ptak karmił młode. Gdy samiczka złoży już ostatnie 6 lub 7 jajo zaczyna wysiadywanie. Tak robi większość drobnych ptaków, by pisklęta wykluły się w ten sam dzień a później razem opuściły gniazdo. Gdy małżonka zajęta jest wysiadywaniem, w męża coś wstępuje i wychodzi z "domu", by budować następne gniazdo. Zaczyna szukać "przygód" i przywabia następną partnerkę. Te bardziej "dziarskie" strzyżyki mogą mieć kilka samic ale tylko jednej pomagają wychować przychówek. Mimo takich zachowań gatunkowi się to opłaca, gdyż w zasobnym rewirze są w stanie wyprowadzić więcej młodych. Strzyżyki umieszczają gniazda nad brzegami cieków wodnych, pod wykrotami,w budynkach gospodarczych, między belkami zgromadzonego drewna, w stosach chrustu. Mam angielskie pismo "Birds", w którym jest niezwykłe zdjęcie, strzyżyka karmiącego pisklęta w gnieździe założonym w zasuszonej szczęce szczupaka, zawieszonej w garażu. Strzyżyk to gatunek wędrowny i powraca do nas na przełomie marca i kwietnia. Część ptaków to jednak "ryzykanci" i zimują. Kilka razy obserwowałem u siebie na ogrodzie i całkiem blisko zabudowań, zimujące strzyżyki, które miały się całkiem dobrze. Odżywiają się głównie owadami, pająkami, kijankami a niektóre źródła podają, że również drobnymi nasionami. Wg badań większość strzyżyków nocuje zimą gromadnie, a w noclegowniach przebywa średnio około 20 ptaków. Rekordem jest stwierdzenie w Polsce 96 strzyżyków w jednym miejscu. Podziwiam badaczy, za pomysł jak je w ogóle policzyć.