(1)
Początki Nałęczowa, osady, która dawniej nosiła nazwę Bochotnica, sięgają przełomu XIII i XIV wieku. Jej centrum znajdowało się na górze zwanej dziś Poniatówką, a w wiekach późniejszych, jak można przypuszczać, przeniosło się na wzgórze kościelne. Świadczą o tym zachowane obwarowania i głęboka fosa. W drugiej połowie XVIII wieku właścicielem dóbr bochotnickich zostaje Stanisław Małachowski. Z działalnością Małachowskich wiążą się początki uzdrowiska. Najokazalszym obiektem w parku zdrojowym jest Pałac Małachowskich wzniesiony w stylu barokowym według projektu królewskiego architekta Ferdynanda Naxa. Fronton zdobi kartusz herbowy połączonych rodzin: Marianny z Potockich i Stanisława Małachowskiego – Pilawa i Nałęcz. Pałac był wielokrotnie przebudowywany, mimo to zachowały się autentyczne cenne sztukaterie w Sali Balowej, łączące elementy stylów: baroku i klasycyzmu. Medaliony w supraportach w Sali Różowej, tajemne drzwi w Sali Zielonej oraz wysoka boazeria z lustrami, okiennicami oraz złoconymi gołąbkami pochodzą z czasów króla Stanisława Augusta Poniatowskiego - to elementy pierwotnej dekoracji pierwszego piętra. Na parterze zachowała się także autentyczna kamienna posadzka. W pomieszczeniach, które niegdyś zajmował Bolesław Prus mieści się jedyne w Polsce muzeum pisarza. Bolesław Prus pisał : „Ludzie byliby o wiele lepsi gdyby choć raz mogli przyjechać do Nałęczowa”. Miłośnikom tańca i dobrej kawy warto polecić kawiarnię Pałacowa.
