(1)
Największy skarb Eczmiadzyna powstał wskutek chrztu Armenii i bezpośrednio po tym zdarzeniu. "Kościół-Matkę" - katedrę w Eczmiadzynie - zaczęto budować już w 301, a ukończono w 303. Legenda głosi, że miejsce budowy katedry wskazał świętemu Grzegorzowi Oświecicielowi sam Chrystus - w każdym razie tak powstała nazwa "Edż Miacin", znacząca "Zstąpienie Jednorodzonego". Kompleks katedralny stał się siedzibą biskupów, a potem patriarchów Apostolskiego Kościoła Ormiańskiego, ośrodkiem szkolnictwa i nauki w czasach rozkwitu ormiańskiej kultury, które niedługo później nadeszły. Katedrę kilkakrotnie burzyły obce najazdy - dzisiejszy gmach pochodzi z 480. Katedrę odnowiono na początku VII wieku. Wtedy też zbudowano klasztory świętej Rypsymy (618) i świętej Gajany (632).
