historia

Pradzieje
Osadnictwo na naszym terenie rozwinęło się w epoce kamienia. Wykopaliska archeologiczne datuje się na około 8 tysięcy lat przed narodzeniem Chrystusa. Wydobyte monety, ozdoby i skorupy naczyń z okresu wpływów rzymskich potwierdzają wymianę handlową z plemionami celtyckimi.
W okresie wczesnośredniowiecznym tereny dzisiejszego Rybnika, który w tych czasach mógł być zaledwie małą osadą, leżały w granicach jednego ze śląskich plemion o nazwie Gołęszyce.


890/900-990
Rybnik pod rządami Wielkich Moraw i Czech
Około 890/900 roku Państwo Wielkomorawskie podporządkowało sobie tereny dzisiejszej południowej Polski czyli południowo-wschodnią część Śląska. Na terenie dzisiejszego Rybnika istniały w tym czasie już trzy sioła: Rybinek, Zagrodniki i Łony, których mieszkańcy zajmowali się głównie rybołówstwem. Najprawdopodobniej wtedy właśnie dotarło na te ziemie chrześcijaństwo. Tradycja mówi, że mieszkańców osady ochrzcił w obrządku wschodnim mnich Osław, uczeń św. Metodego. Kiedy na początku X wieku Śląsk znalazł się w strefie wpływów Czech, na czele nowej misji wprowadzającej obrządek łaciński przybywa na te ziemie biskup praski, późniejszy św. Wojciech. Dawna tradycja mówi, że św. Wojciech przejeżdżając przez Rybnik nauczał na "Górce Kościelnej", gdzie być może już wtedy istniała drewniana kaplica. Około roku 990 książę polski Mieszko I włączył Śląsk do Polski.


990-1327
Rybnik pod rządami Polski


W XII wieku na podstawie umowy między książętami piastowskimi Mieszko I Plątonogi, książę raciborsko-opolski wraz z bratem otrzymali należny im Śląsk. Po podziale dziedzictwa Mieszko dostał Górny Śląsk. Prawdopodobnie Mieszko osiadł na krótko w Rybniku, gdzie wybudował Książęcy Zamek oraz kościół pw. Wniebowzięcia NMP, poświęcony przez biskupa Żyrosława. Żona Mieszka Plątonogiego - Ludmiła ufundowała klasztor Norbertanek. Fakt ten potwierdza dokument z 1223 r. W 1228 r. syn Mieszka Plątonogiego - Kazimierz przeniósł klasztor Norbertanek z Rybnika do Czarnowąsów. W tym samym roku zwołał także wiec rycerstwa górnośląskiego do Rybnika.
W tym czasie Rybnik był już znaczną osadą, chociaż wskutek wojen zmniejszyła się rola gospodarki rybnej, gdyż stawy ulegały zniszczeniu i zaniedbaniu. Posiadał zabudowę drewnianą. Budynkami użyteczności publicznej poza dwoma kościołami i zamkiem były karczmy, z których Świerklaniec przynosił stosunkowo największe zyski. Na obecnym Placu Wolności, mieścił się wówczas plac handlowy spełniający rolę rynku.
Z początkiem XIII w. najazdy tatarskie przyśpieszyły procesy lokalizacji nowych miejscowości. Wiadomo, że jeszcze przed 1308 r. musiała nastąpić lokacja Rybnika na prawie magdeburskim. Istniejące sadyby złączono wtedy w jedną gminę o nazwie Rybnik (nazwa pochodzi od istniejących okolicznych stawów rybnych). Prawdopodobnie nastąpiło to za rządów Władysława, księcia opolsko-raciborskiego, zwanego fundatorem miast śląskich, gdyż nadał prawa miejskie wielu miastom, a także sprowadził zakon cystersów do pobliskich Rud.
Skrzyżowanie ważnych szlaków handlowych wiodących z głębi kraju przez Bramę Morawską do Czech, państwa Habsburgów, Italii, Turcji, zapewniało miastu pomyślny rozwój i przyśpieszało przekształcenie osady w ośrodek miejski. Ówczesny Rybnik liczył około 200 mieszkańców, zajmujących się głównie hodowlą ryb i rolnictwem, w mniejszym stopniu gospodarką leśną.



1327-1526
Rybnik pod rządami Czech
W 1327 roku Leszek, książę raciborski złożył w Opawie hołd lenny i podporządkował swe księstwo królowi Czech. Rozpoczął się dla miasta niekorzystny okres rządów czeskich. Odtąd, aż do wymarcia ostatnich Piastów książęca suwerenność była ograniczona, szczególnie w polityce zewnętrznej. Kiedy król czeski przekazuje te ziemie księciu Mikołajowi II Opawskiemu, król polski Kazimierz Wielki wyprawił się na Pszczynę, Rybnik, Żory. Wyprawa się nie udała, a spalony Rybnik został pod rządami Czech.
W XV wieku Rybnik był niszczony nie tylko przez pożary, ale także poprzez toczące się walki w trakcie wojen husyckich. 13 maja 1433 roku w Rybniku stoczono na wzgórzu miasta zwycięską bitwę ze zwolennikami husytyzmu, w której wsławił się ówczesny właściciel Rybnika książę opawsko-karniowski Mikołaj V, zwany też rybnickim. Bitwa ta została upamiętniona w późniejszym czasie kapliczką murowaną z obrazem św. Urbana. Za rządów Wacława, księcia na Rybniku, Żorach i Pszczynie Rybnik staje się stolicą udzielnego księstwa rybnickiego od 1446 do 1478 roku. Miasto liczyło wówczas 300 mieszkańców. Ludność utrzymywała się głównie z handlu i rzemiosła. Wznoszono nowe budynki publiczne i przebudowywano z zastosowaniem kamienia budynki stare.


1526-1740
Rybnik pod rządami Austrii
W 1526 roku Czechy wraz ze Śląskiem przechodzą pod panowanie Austrii. W tym czasie Rybnik należał do Jana Dobrego, księcia opolsko-raciborskiego. Po jego śmierci Austria zdecydowała wydzielić z księstwa raciborskiego tzw. Rybnickie Państwo Stanowe obejmujące Rybnik i okoliczne wsie (Ligota, Rybnicka Kuźnia, Ligocka Kuźnia, Boguszowice, Gotartowice, Szczejkowice, Przegędza, Książenice, Lasoki, Ochojec, Golejów, Grabownia, Wielopole, Orzepowice, Jejkowice, Smolna, Zamysłów, Rydułtowy, Radoszowy, Biertułtowy, Niedobczyce, Popielów, Radziejów, Jankowice, Michałkowice, Chwałowice, Świerklany Górne). Państwo rybnickie było jako zastaw nadawane różnym rodom śląskim, czeskim lub austriackim.
W tym czasie Rybnik zyskał prawo do jarmarków czyli tzw. przywilej targowy. Zachowany dokument z 17 czerwca 1538 r. wystawiony przez Ferdynanda I Habsburga we Wrocławiu, zezwala ...burmistrzowi, rajcom miejskim i całej rybnickiej gminie na urządzanie jarmarku raz w roku i to od święta Jana Chrzciciela na przeciąg ośmiu dni, jak też na odbywanie targów i to w środę każdego tygodnia. Targowisko stanowił plac rybnickiego Rynku. Rynek stał się centralną częścią miasta. Był miejscem handlu, zebrań, przedstawień i egzekucji.
Czasy rządów habsburskich nie zapewniły miastu dobrych warunków rozwoju. Kolejni, zmieniający się właściciele miasta traktowali je wyłącznie jako źródło swojego zysku. Mieszkańcy utrzymywali się nadal z pracy na roli i handlu, ale coraz większe znaczenie zyskiwało rzemiosło. Rzemieślnicy zaczęli zrzeszać się w cechy. Cechy rybnickie odegrały znaczną rolę w utrzymaniu polskości - od XVII w. księgi cechowe były prowadzone w języku polskim.



1740-1922
Rybnik pod rządami Prus/Niemiec
W 1740 r. król pruski Fryderyk II Wielki Hohenzollern zajął Śląsk i tym samym właściciel Rybnika i wszyscy rybniczanie stali się poddanymi króla Prus. W 1788 roku Antoni Węgierski, ostatni prywatny właściciel Rybnika, sprzedał rybnickie dobra królowi pruskiemu. Rozpoczął się nowy okres dziejów Rybnika, zależnego teraz bezpośrednio od Prus, a potem od Niemiec. Sytuacja ta przyniosła zwolnienie z bezpośredniego poddaństwa. Mieszczanie uzyskali prawo wybierania burmistrza i radnych, a także możliwość otrzymania dotacji państwowych na wielkie inwestycje. Z drugiej strony przynależność do Prus oznaczała również pobór mężczyzn do armii pruskiej oraz germanizację szkolnictwa i urzędów. Po pożarach w 1794 i 1796 r. rozpoczęto przebudowę miasta z drewnianego na murowane, szczególnie kamienic mieszczańskich. 16 lutego 1788 r. król wydał nakaz przebudowy zamku na hotel dla inwalidów wojennych. W II połowie XIX w. miasto nabrało nowoczesnego charakteru. Budowano okazałe budynki publiczne i kamienice z zastosowaniem cegły i kryte dachówką. Panorama miasta poszerzyła się wtedy o Kościół ewangelicki przy ul. Miejskiej, kościół pw. Matki Boskiej Bolesnej (zwany "starym kościołem"), szpital św. Juliusza, budynek starostwa. W 1822 roku wybudowano klasycystyczny Ratusz na Rynku, a w latach 1903-1906 neogotycki kościół św. Antoniego.

Wiek XIX zapoczątkował rozwój przemysłu na szeroką skalę. W 1889 roku powstała huta żelaza "Silesia" w pobliskim Paruszowcu, a w 1899 roku odlewnia żeliwa i fabryka maszyn (obecna Ryfama). Na szeroką skalę rozpoczęto poszukiwania złóż węgla. Wkrótce rozwinęło się górnictwo węgla kamiennego, a wraz z nim transport i komunikacja kolejowa. W 1856 ukończono w Rybniku budowę kolei żelaznej. Ponadto działały cegielnie, młyny, brow...

dodane na fotoforum:

• Domeczki
• Co masz to wstaw
• rybnik