(2)
Etymologia nazwy wsi jest trudna do wyjaśnienia. Część językoznawców uważa, iż pochodzi od „trzęsawiska porośniętego trzcinami", inni, że od drzewa trześni czyli staropolskiej czereśni. Pierwotnie nasza wioska nosiła nazwy: Czeresznia, Czereśnia, Trzesznia.
Początki obecności człowieka na obszarach dzisiejszej miejscowości Trześni archeolodzy datują na około X tysiąclecia p.n.e. Dlatego, zadziwiająca jest data pierwszego zapisu istnienia naszej miejscowości, która przypada dopiero na 1302r. Znajdujemy Trześń w kronice Jana Długosza
w spisie parafii z 1326 roku, jako parafię już istniejącą pod wezwaniem św. Mikołaja. Wtedy jej proboszczem był bliżej nieznany Piotr, a parafia miała drewniany kościół pod wezwaniem św. Mikołaja, w Trześni były łany kmiece, zagrody, karczmy i dwór hrabiowski Feliksa Tarnowskiego.
W 1578 roku Trześń liczyła 30 kmieci na 8 łanach, 4 zagrodników z rolą, 5 komorników
z bydłem i 9 komorników bez bydła.
Dokument z 1602 roku, dotyczący wizytacji biskupa w Sandomierzu, wykazuje, że w parafii Trześń istniała szkoła parafialna. Według stanu na rok 1785 liczebność naszej parafii wynosiła 472 mieszkańców.
W czasie Powstania Kościuszkowskiego w 1794 roku wielu ochotników spośród tutejszych chłopów i szlachty przyłączyło się do Wojsk Kościuszkowskich. Po jego klęsce rozbitków przygarniały okoliczne wioski.
Po roku 1809 na terenie Trześni nastąpił okres klęsk żywiołowych. Kilkakrotne przemarsze wojsk własnych i obcych spowodowały pozbawienie całej okolicy rezerw żywności.
Według „Słownika geograficznego Królestwa Polskiego” z 1892 roku Trześń z obszarem dworskim i trzema folwarkami liczyła 200 domów i 1043 mieszkańców ( 504 mężczyzn i 539 kobiet) w tym 24 Żydów. Posiadłość hrabiego Jana Tarnowskiego miała młyn i cegielnię, liczyła 618 mórg roli, 85 mórg łąk, 4 morgi ogrodów, 69 mórg pastwisk i 17 mórg moczarów i nieużytków.
W 1914r, gdy wybuchła I wojna światowa, powoływano mężczyzn w wieku od 18 do 42 lat do szeregów armii austriackiej. Zaczęły się dni modlitw, płaczu i żegnania swoich najbliższych ojców, braci, synów idących na zew wojenny w obce kraje. Ten koszmar trwał do 3 listopada 1918 roku.
W listopadzie 1918 roku mieszkańcy Trześni brali czynny udział w rozbrajaniu żołnierzy austriackich i tworzeniu struktur niepodległego państwa polskiego.
W 1934 roku siedzibą zbiorczej gminy był Trześń, w tym to czasie powstał jej murowany budynek tzw. „prezydium”, który stoi do dzisiejszego dnia. Oprócz działalności rolniczej ludność gminy Trześń zajmowała się prowadzeniem działalności gospodarczej oraz czynnie angażowała się w działalność w związkach, partiach oraz stowarzyszeniach.
W 1934 roku nawiedziła nas wielka powódź, dlatego w 1935 roku rozpoczęto nadsypywanie istniejących wałów.
Dzień 1 września 1939 roku położył kres wszelakim inicjatywom społecznym. Wybuch II wojny światowej spowodował ogromne utrudnienia
w dziedzinie nauczania. Szkoła w Trześni pod koniec wojny została przeznaczona na szpital wojskowy dla żołnierzy radzieckich. Niemcy w czasie wycofywania spalili na terenie Trześni kilka budynków mieszkalnych i gospodarczych oraz zniszczyli most na Trześniówce.
Wielu mieszkańców Trześni brało czynny udział w drugiej wojnie światowej. Walczyli w 1939 roku
w Armii Polskiej, później w podziemiu – partyzantce, w armiach obcych: angielskiej, rosyjskiej.
W 1944 roku przeprowadzono uwłaszczenie rolne – parcelację ziem wchodzących w skład dworu Tarnowskich. Lata powojenne w Trześni to przede wszystkim angażowanie się mieszkańców
w usuwanie zniszczeń oraz mozolna praca na roli.
W 1946 roku nasza miejscowość została zelektryfikowana.
3 września 1961 roku została przekazana uczniom do użytku nowa szkoła. Wybudowana jako Pomnik 1000-lecia im. Generała Karola Świerczewskiego .
Zmiana siedziby gminy z Trześni na Gorzyce nastąpiła w 1973 roku.
29 lipca 2001 roku była powódź, woda zalała Trześń i sąsiednie miejscowości. Obecnie na terenie wsi funkcjonuje Spółdzielnia „SCH”, pięć cegielni, jeden młyn, filia biblioteki publicznej, piekarnia
i drobne zakłady usługowo produkcyjne.
Powierzchnia naszej wsi wynosi 1019,29 ha co stanowi 14,74% powierzchni gminy. Trześń liczy 1532 mieszkańców w tym 741 mężczyzni 791 kobiet.
W 2007 roku w Trześni nadano nazwy ulic.
Tekst przygotowała Renata Czerwonk
dodane na fotoforum:
