(5)
W 1872 r. Anna Potocka (1846-1926) i Stanisław Antoni Potocki którzy podpisali kontrakt kupna Rymanowa stali się założycielami Rymanowa-Zdroju. 16 sierpnia 1876 r. podczas spaceru Anny Potockiej (autorki "Mojego pamiętnika") z dziećmi jeden z synków Józef odkrył źródło lecznicze wody. Badania użyteczności wody trwały do 1879 r.
Odkrycie źródeł mineralnych 16 sierpnia 1876 dało początek dziejom Rymanowa-Zdroju. Występowanie od wieków wód leczniczych w sąsiednim Iwoniczu-Zdroju skłoniło zamieszkałych od 1870 w Rymanowie właścicieli dóbr Annę i Stanisława Potockich do szukania podobnych źródeł w okolicznych górach i dolinie rzeki Taba (dziś Tabor). Wyjątkową okazję dał pobyt na dworze rymanowskim chemika Tytusa Sławika. Wykonana przez niego pobieżna analiza źródła nad brzegiem rzeki Taba, wykazała silne stężenie jodu i żelaza. Przeprowadzenia dokładnych badań chemicznych odkrytej wody dokonał rok później w 1877 prof. dr Wesselshy, chemik wiedeński. Analiza w zupełności potwierdziła cenne zalety źródła. Rozpoczęto budowę pierwszych pensjonatów. Wykonano nową obudowę ujęć wodnych, wg wskazań prof. dr Bolesława Lutostańskiego, rozdzielono spływające do jednej studni źródła mineralne na odrębne zdroje.
W 1881 roku dr Bronisław Radziszewski dokonał trzeciego w historii uzdrowiska badania chemicznego składu zdrojów mineralnych. Nowo powstałe uzdrowisko odznaczone zostało na wystawie przyrodniczej w Krakowie w 1882 r. srebrnym medalem. W 1885 r. wybudowano pierwszą kolonię "Lwowską" inaugurującą lecznictwo dziecięce. W 1888 r. w parku zdrojowym w widłach Taboru i Czarnego Potoku wzniesiono gmach "Dworca Gościnnego". Pełnił funkcję domu zdrojowego. Powstało też wiele stylowych willi i pensjonatów. Wśród nich wyrażające się piękną architekturą secesyjną pensjonaty-wille "Pod Matką Boską", "Pogoń" i "Leliwa". Na przyległym do zakładu terenie i w okolicznych lasach wytyczono chodniki i ścieżki spacerowe. Syn Stanisława Antoniego Potockiego i Anny z Działyńskich Potockiej -Jan Nepomucen Potocki h. Pilawa ( 1867- 1942 w Rymanowie-Zdroju) – został właścicielem Zakładu Zdrojowego w Rymanowie.
W okresie działań I wojny światowej trzykrotnie przesuwała się przez Rymanów-Zdrój linia frontu. Przed końcem września 1914 r. dotarły tu wojska rosyjskie, które dokonały zniszczeń obiektów zdrojowych i stacjonujące tu w 1915 roku wojska rosyjskie, doprowadziły do całkowitej dewastacji uzdrowiska. Ponowne uruchomienie uzdrowiska nastąpiło w 1926 roku. Oddano do użytku nowy zakład przyrodoleczniczy, a rok później nowy obiekt dziecięcy.
Pierwszą, drewnianą kaplicę dla kuracjuszy wybudowano na prawym brzegu Taboru poniżej Łazienek Zdrojowych. Budowę kaplicy murowanej rozpoczętą jeszcze przed I wojną światową ukończono w 1926 roku. Poświecenia świątyni dokonał ks. bp Karol Józef Fischer.
Na wschodnim stoku góry Mogiła otworzono w 1929 r. nowe sanatorium Związku Kasy Chorych "Gozdawa". Powstał nowy obiekt "Polskiego Towarzystwa Higienicznego" oraz wiele willi prywatnych. W latach poprzedzających II wojnę światową leczyło się tutaj w sezonie około 5 tysięcy osób.
dodane na fotoforum:
