cd,z katedry oliwskiej

Długa, ceglana bazylika (107 m) z transeptem i obejściem wokół prezbiterium, wznoszona etapami w okresie: romańskim i romańsko-gotyckim (XIIIw.) oraz gotyckim (2.poł.XIVw.) Widocznymi elementami romańsko-gotyckiej bazyliki są m.in. filary krzyża ranseptu, ostrołukowe, uskokowe arkady międzynawowe z półkolumnami o trapezowych głowicach przy filarach. Znacznie później bo w 1582 r. powstały piękne późnogotyckie sklepienia gwiaździste smukłej nawy głównej.
Późniejsze przeróbki objęły przede wszystkim fasadę. W 1688r. wykonano barokowy kolumnowy portal główny, a w 1771 późnobarokowy szczyt ze stiukową dekoracją i strzeliste hełmy wież (zniszczone 1945 r.).

Katedetra głównie słynie ze swoich wspaniałych rokokowych organów na których odbywają się w sezonie letnim koncerty organowe. Zostały one zudowane w latach 1763-88 przez Jana Wulfa z Ornety, ukończone przez organmistrza gdańskiego Fryderyka Rudolfa Dalitza. Składają się z 7876 piszczałek wykonanych z drewna dębowego, jodłowego, sosnowego i z cyny.We wnętrzu katedry są 23 ołtarze, przeważnie o dużej wartości artystycznej. Reprezentują trzy style architektoniczne- renesans, barok (w większości) i rokoko.

W obejściu (ambicie) znajduje się kaplica św. Krzyża, zwana też kaplicą Opacką. Jest to najstarsza spośród kaplic w katedrze. Pod nią znajduje się krypta biskupia, gdzie pochowani są biskupi gdańscy.