Rawa Mazowiecka

Zamek w Rawie Mazowieckiej – średniowieczna, gotycka budowla nizinna w widłach Rawki i Rylki, obecnie ruina i zrekonstruowane fragmenty dawnej warowni.

Według kroniki Jana Długosza zamek w Rawie został ufundowany przez Kazimierza Wielkiego, a jego zadaniem była obrona południowej części Mazowsza. Został ukończony pod koniec XIV wieku i był punktem obronnym księstwa czerskiego, następnie płockiego, w latach 1455–1462 siedzibą samodzielnego Księstwa Rawskiego, a od 1462 województwa przynależnego do Korony Królestwa Polskiego. Po pożarze w 1507 został odbudowany, a przy tym dodatkowo ufortyfikowany przeciw atakom artylerii. Od 1559 przechowywano w zamku skarb rawski na potrzeby wojska kwarcianego. W okresie najazdu Szwedów na Polskę został zdobyty przez nieprzyjaciela, splądrowany i wysadzony w powietrze. W 1789 były próby ratowania zrujnowanej warowni, ale prace polecone przez starostę Franciszka Lanckorońskiego zostały przerwane, prawdopodobnie na skutek rozbioru Polski. Prusacy rozebrali część budowli, a z otrzymanych materiałów zbudowali domy w mieście. W 1820, po utworzeniu Królestwa Polskiego, z twierdzy pozostała tylko wieża.

Zamek zbudowano na planie czworoboku, na kamiennym fundamencie, z basztami w narożach. Północnym skrzydłem był dwukondygnacyjny pałac książęcy. Wewnątrz, na dziedzińcu znajdowały się zabudowania gospodarcze i mieszkalne dla załogi zamku. Główna ośmioboczna baszta, usytuowana w południowo-zachodnim rogu, była więzieniem, a jednocześnie elementem obronnym bramy. Wysoki, gruby mur nadbudowany był cegłą i wyposażony w zadaszony ganek z równomiernie rozmieszczonymi strzelnicami na górnej kondygnacji. Baszta i mur były ze sobą połączone wewnętrznym przejściem. Wejście do zamku znajdowało się w wieży bramnej od południowej strony, naprzeciwko pałacu. Można się było do niej dostać tylko przez most zwodzony, ponieważ całość otoczona była obronną fosą.

Obecnie w miejscu pierwotnej warowni stoi odrestaurowana baszta z odtworzonymi krótkimi fragmentami murów. Pozostały też niewielkie szczątki muru na całej długości dawnego założenia.
https://pl.wikipedia.org/wiki/Zamek_w_Rawie_Mazowieckiej