BIAŁYSTOK- / od podwórka/

BIAŁYSTOK- / od podwórka/

Rodowód Fabryki Wyrobów Runowych "Biruna"S.A. sięga roku 1895, kiedy to powstało Towarzystwo Białostockiej Manufaktury Eugeniusz Becker i Spółka Akcyjna.XXXXXXXXTo właśnie ówczesny gwałtowny rozwój przemysłu włókienniczego sprawił, iż Białystok, podobnie jak Łódź, z podupadłej mieściny stał się prężnym ośrodkiem przemysłowym. Tu swoje fabryki otwierali tacy poważni producenci tekstyliów jak - oprócz Hirsza i Nowika - Eugeniusz Becker, bracia Commichau, Bolesław Polak czy Tryllingowie. Pokazana na wystawie fabryka Nowika jest symbolem tamtego przemysłowego Białegostoku, szumnie zwanego w XIX wieku "Manchesterem północy". Zdjęcia fabryki, po wojnie znacjonalizowanej i noszącej im. Sierżana, zostały wykonane tuż przed wyburzeniem większości jej budynków (2003 rok). Dziś stoi w tym miejscu symbol nowych czasów - galeria handlowa.XXXXXXXXXPałac Beckera
Nieco później od Ewalda Hasbacha przyjechał do Białegostoku Eugeniusz Becker. Począwszy od 1883 roku skupował działki położone między ulicami Prudską (dzisiejszą Świętojańską) a Brzeską i wznosił na nich hale fabryczne. W 1895 roku został zatwierdzony statut Towarzystwa Białostockiej Manufaktury „E. Becker i s-ka”, do którego należała zaczynająca działalność Fabryka Jedwabnych Pluszów.
W latach 1902-1905 oprócz dalszych budynków fabrycznych wybudowany został pałacyk przeznaczony na siedzibę zarządu towarzystwa. Jego dwuczęściową bryłę, nawiązującą architektonicznie do renesansu francuskiego, modnego wówczas w Polsce od ćwierćwiecza, wzniesiono przy ul. Świętojańskiej.
I wojnę światową pałacyk i cały kompleks fabryczny przetrwał w dobrym stanie. Podczas okupacji sowieckiej fabryka pracowała, nosząc nazwę „Państwowej Fabryki Pluszu BSSR”, później była fabryką niemiecką („Pluschfabrik Werk nr 31 – Bialystok”). Pod koniec wojny, w lipcu 1944 roku, Niemcy wysadzili w powietrze prawie wszystkie zabudowania fabryczne, pozostawiając w spokoju pałacyk.
Po zakończeniu wojny Towarzystwo Białostockiej Manufaktury „E. Becker i s-ka” zmieniła się w Państwowe Zakłady Przemysłu Jedwabniczo-Galanteryjnego, a od 1950 roku - Białostocką Fabrykę Pluszu. W 1975 roku pojawiła się nowa nazwa - Fabryka Wyrobów Runowych „Biruna” – i utrzymała się aż po dzień dzisiejszy. Przez cały ten okres pałacyk zajmowała dyrekcja fabryki, więc siłą rzeczy jego pokoje mają charakter pomieszczeń biurowych.