Pomnik Sabały

Sabała lub Sabalik, właśc. Jan Krzeptowski (ur. 26 stycznia 1809 w Kościelisku, zm. 8 grudnia 1894 w Zakopanem), góral podhalański, honorowy przewodnik tatrzański, muzykant, myśliwy, gawędziarz i pieśniarz.

W młodości był kłusownikiem, a podobno także zbójnikiem. Po upadku powstania chochołowskiego, w którym brał udział, przez krótki czas siedział w austriackim więzieniu. Porzuciwszy myślistwo nie osiadł na gospodarstwie, lecz zajął się gawędziarstwem i muzykowaniem. Był przez to przez miejscowych górali, zwłaszcza zamożniejszych gazdów, uważany za dziwaka lub dziada, lecz dla goszczących w Tatrach twórców stał się symbolem góralszczyzny. Towarzyszył Tytusowi Chałubińskiemu i Stanisławowi Witkiewiczowi w ich górskich wyprawach. Przez Witkiewicza został nazwany "Homerem Tatr", był ojcem chrzestnym jego syna Stanisława Ignacego. Zabawiał znakomitych gości doktora Chałubińskiego śpiewem i opowieściami, a nawet zainscenizowanym dla Heleny Modrzejewskiej napadem zbójeckim, podczas którego wystąpił w roli harnasia.

Melodie grane przez niego na złóbcokach (odmiana gęśli) nazywane Sabałowymi nutami są wykonywane do dziś przez przez ludowe kapele góralskie. Sam Sabała rzadko grywał w kapeli lub do tańca, jego muzyka była formą osobistej wypowiedzi, podporządkowanej nastrojom.

Wspólny pomnik Sabały i Chałubińskiego odsłonięto w 1903 w centrum Zakopanego, u zbiegu ulic Chałubińskiego i Zamoyskiego. Monument zaprojektował Stanisław Witkiewicz, a figury wyrzeźbił Jan Malborczyk. Problemem były (i są nadal !!!!!) częste kradzieże smyczka od gęśli Sabały, dlatego nowy smyczek został przymocowany śrubami i umieszczono na nim napis Wandalu nie zabieraj mnie. Ale niestety to nic nie pomogło, bo jak widać na fotce smyczka brak !!!!!!!

dodane na fotoforum:

• Pomniki
• Zakopane