Maroko - Meknes - Brama Mansura (Bab el-Mansour)

Maroko - Meknes - Brama Mansura (Bab el-Mansour)

Meknes obecnie uważane jest za stare prowincjonalne miasto, jednak nadal można w nim dostrzec wyraźne ślady dawnej świetności. Co więcej, miejscowość ta przez wielu uważana jest za „Wersal Maroka” lub ” Mały Paryż”, pozostając jednocześnie oazą ciszy i spokoju. Oddalone o 60 km od Fez i 150 km od Rabatu, Meknes, bywa często omijane przez turystów. Ci, którzy decydują się je odwiedzić, zatrzymują się tu jedynie na jeden lub dwa dni. Jest to wielki błąd, gdyż Meknes ma niewiarygodnie dużo do zaoferowania. Urok i atmosfera tego miejsca zachwycą każdego, kto postanowi zostać tu na dłuższą chwilę. Spacery po mieście pomogą zrozumieć i poznać historię nie tylko dawnej stolicy Maroka, ale i całego kraju.
Meknes może pochwalić się długą i bogatą historią. Jest jednym z czterech miast cesarskich Maroka. Historia tego miejsca oficjalnie rozpoczęła się na początku X w., kiedy z gór Atlasu Średniego przybyło w okolice płaskowyżu Sais (Saïs) berberyjskie plemię Meknassa.

Żyzna gleba i bardzo dobry dostęp do wody spowodowały, że rejon ten był idealny do zamieszkania. Należy jednak podkreślić, że pierwsza ufortyfikowana osada została w tym miejscu wybudowana w VIII w.

Rozwój miasta nastąpił w czasach dynastii Almohadów i Merynidów (XII-XV w.), którzy wznieśli medynę oraz imponujące mury obronne, będące obecnie najstarszymi w całym Maroku.
Do gwałtownych zmian w Meknes doszło po 1672 r., kiedy to Mulaj Ismail ustanowił je stolicą kraju, którą pozostało do 1727 r. Najbardziej bezlitosny władca w historii Maroka nie szczędził ani ludzi, ani pieniędzy, by rozbudować i upiększyć swoje miasto.Okrutna legenda głosi, że jeśli Ismail nie był zadowolony z efektów pracy robotników, to brutalnie ich zabijał, a ich krew kazał mieszać z cementem służącym do dalszej budowy. Co więcej, część materiału użytego do budowy pochodziła z rabieży dokonanych w Volubilis i Marrakeszu.

Jednym z wizjonerskich pomysłów tego władcy jest niedokończony olbrzymi kompleks pałacowy. Na jego rozkaz wybudowano także mnóstwo mniejszych pałaców i pałacyków, bibliotek, szpitali, łaźni i meczetów.

Podobnie jak w przypadku Agadiru, także i w Meknes ogromnych zniszczeń dokonało trzęsienie ziemi. Doszło do niego w 1755 r. i niestety wstrzymało ono rozwój Meknes i całkowicie pozbawiło go znaczenia politycznego.

Na nieszczęście dalsze losy miasta były równie niepomyślne. Na początku XX w. zostało ono wybrane na główną kwaterę okupacyjnej armii francuskiej i z tego względu stało się areną wielu krwawych starć pomiędzy Marokańczykami a Francuzami.

Meknes wróciło do łask rządu dopiero po odzyskaniu przez Maroko niepodległości w 1956 r. Wówczas to przystąpiono do intensywnej odbudowy i modernizacji miasta.Medyna

Medyna jest dumą Meknes, uhonorowaną poprzez wpisanie jej w 1996 r. na listę Światowego Dziedzictwa Kultury UNESCO. Burzliwa historia spowodowała, że jest ona oryginalną mieszanką stylów architektonicznych. Tradycje arabskiej ornamentyki łączą się tutaj z elementami francuskimi w harmonijną całość.

Po niekończącym się, fascynującym labiryncie wąskich uliczek, zaułków i maleńkich placyków można spacerować bez końca. Odkrywanie ich tajemnic wciąga turystów bez reszty.

Brama Mansura

Na zachód od mellah, czyli żydowskiej dzielnicy, znajduje się centrum starówki. Można się do niej dostać poprzez bramę Mansura (Bab el-Mansour), która sama w sobie jest wspaniałym zabytkiem. Nazwa bramy pochodzi od nazwiska jej architekta. Budowla ukończona została w 1732 r., czyli pięć lat po śmierci Ismaila, który zlecił jej wybudowanie. Misterne zdobienia z mozaiki zachwycają i sprawiają, że ogromna brama sprawia wrażenie delikatnej, ażurowej konstrukcji. Co więcej bramę zdobią starożytne kolumny z Volubilis.

Plac Lalla Aouda

Po przejściu przez wrota bramy staniemy na placu Lalla Aouda, pełniącego dawniej rolę meszwaru, czyli miejsca parad i przeglądu wojsk sułtana. Za czasów świetności stolicy Czarna Gwardia sułtana składała się z 16 tys. czarnoskórych niewolników. Plac ten należał wówczas do kompleksu królewskiego pałacu Dar el-Kebira. Pierwotnie składał się on z 24 odrębnych, obramowanych części z ogrodami i meczetami, niestety syn Mulaja Ismaila postanowił większą część z nich wyburzyć.

Grób Ismaila

Za reprezentacyjnym pawilonem Kubbat el-Khiyatin znajduje się obecnie grób Ismaila. Mimo złej sławy władcy, grób ten przyciąga rzesze pielgrzymów z całego kraju. Zapewne przybywają do niego nie tylko z powodu piękna tego miejsca i chęci oddania czci dawnemu władcy, ale także – lub przede wszystkim – ze względu na barakę, czyli błogosławieństwo. Coroczne mussemy odbywają się tutaj pod koniec żniw (przeważnie w ostatni czwartek sierpnia). Świętu towarzyszą śpiewy, tańce i targi oraz fantazja. Turyści mają wstęp tylko do świątyni gdyż do grobu dopuszczani są jedynie muzułmanie.Wielki Meczet

W samym sercu medyny wznosi się Wielki Meczet. Niestety 19 lutego 2010 r. doszło do zawalenia się ozdobionego zieloną mozaiką minaretu. Prawdopodobną przyczyną katastrofy były niszczycielskie skutki ulewnych deszczy. Pod gruzami minaretu oraz części dachu zginęło 41 osób, a ponad 80 zostało rannych.

Sułtańskie budowle

O rozmachu sułtańskich budowli świadczą także zamknięte dla zwiedzających ogrody królewskie, potężne spichlerze z innowacyjnym jak na owe czasy systemem klimatyzacji oraz stajnie na 12 tysięcy koni (niestety obecnie stajnie są w stanie ruiny).

Medresy

Klejnotem medyny nazywana jest Medresa Bu Inania, która została założona przez Abou Hassan Marini (1331-1351). Ta szkoła koraniczna uważana jest za arcydzieło arabskiej sztuki architektonicznej. Jej ściany pokryte są majoliką, czyli ceramiką z nieprzezroczystą polewą ołowiowo-cynową o niezwykle bogatej kolorystyce. Ponadto warte uwagi są stiuki, arabeski i rzeźby wykonane w drewnie oliwnym. Ciekawa jest także medresa Mulaja Idrisa, głównie ze względu na bardzo nietypowy minaret w kształcie walca.

Inne atrakcje

Interesujące arcydzieła można podziwiać w muzeum Dar Jamaï, w którym mieszczą się między innymi zbiory berberyjskich kilimów i ceramiki, a po intensywnym zwiedzaniu warto na chwilę odpocząć w andaluzyjskim ogrodzie-muzeum.

Co roku przy marabucie Sidi ben Aissy, w dzień przed urodzinami Mahometa, odbywa się jeden z największych mussemów w Maroku. Niestety do grobowca nie mają wstępu turyści, którzy nie wyznają islamu.Ville nouvelle

Nowa część miasta – ville nouvelle – wybudowana została podczas protektoratu francuskiego na przeciwnej stronie rzeki Bu Fekran. Jest to uporządkowana dzielnica z niezliczoną liczbą eleganckich willi i nowoczesnych osiedli. Pośród tropikalnej zieleni wznoszą się banki, drogie sklepy, ekskluzywne restauracje i kawiarnie. Zrobione na francuski styl kawiarenki przyciągają z daleka zapachem kardamonu i cynamonu, które dodaje się do podawanej w dużych filiżankach kawy, nazywanej qahwa bil-halib. Do kawy najlepsze są migdałowe croissanty lub egzotyczny sorbet z mango.
Oliwki i wino

Meknes słynie nie tylko z zabytków, ale także z oliwek oraz wina. Okoliczne wzgórza są idealnym miejscem dla wzrostu tych winorośli. Przemysł ten rozpoczęli oczywiście Francuzi, jednak nadal z powodzeniem rozwijają go marokańscy plantatorzy. Aby kupić miejscowe wino, najlepiej udać się na zakupy do ville nouvelle.

Do najbardziej polecanych win czerwonych zaliczyć można: Les Coteaux de l’Atlas, Beni M’Tir Larroque Cabernet Sauvignon i Comtesse de Lacourtabalise. Natomiast z win białych warto wybrać: Beauvallon Chardonny i Medaillon Cabernet Sauvignon. Mimo iż wina te nie należą do najtańszych warto ich skosztować. W końcu Maroko jest krajem islamskim i choćby z tego powodu fakt istnienia lokalnych winnic jest nietypowy.
Suki, czyli targi

Oczywiście w Meknes, tak jak....