Jest to największy z krajowych traczy. Osiąga masę do 2100 g. Charakterystyczny jest długi, smukły dziób, który jest przystosowany do chwytania ryb. Na głowie, zarówno u samca jak i u samicy, z tyłu występują dłuższe pióra, które układają się w charakterystyczny czub. Podobnie jak u innych kaczek, samce są kontrastowo ubarwione. Boki, pierś i spód ciała są białe, z łososiowym nalotem. Głowa jest zielonoczarna a grzbiet czarny. W trakcie lotu na skrzydłach widoczne są białe plamy. Samce pierzą się już w maju i do września, października są w szacie spoczynkowej. Wówczas podobne są do samic i młodocianych osobników.
Można go pomylić z mniejszym od niego szlacharem (Mergus serrator). Znaczne różnice można obserwować u samców w szacie godowej. U nurogęsia jest wyraźna granica między głową a białą szyją, u szlachara brak tak wyraźnych różnic a boki ciała są szare.
dodane na fotoforum: