Najstarsza zachowana wzmianka źródłowa o świątyni pochodzi z 1497 roku, wtedy to Darłowo nawiedziło najprawdopodobniej tsunami nazwane współcześnie \"Niedźwiedziem Morskim\". Gigantyczna fala całkowicie zniszczyła port w Darłówku, a trzy zacumowane tam statki wyrzuciła na ląd. Jeden z nich znalazł się wówczas na wzgórzu Kopa w pobliżu dzisiejszej świątyni. Jak głosi jedna z legend, to na pokładzie tego statku znajdowała się księżniczka Gertruda, która w obliczu niebezpieczeństwa modliła się i przyrzekała, że jeśli zostanie uratowana to w miejscu w którym wyląduje, w podzięce za szczęśliwe dotarcie do lądu ufunduje kaplicę.
Następna wzmianka pochodzi z wizytacji księcia Barnima XI w 1539 roku. Górna część kaplicy św. Gertrudy widoczna jest również na panoramie miasta z mapy Lubinusa z 1618 roku.
dodane na fotoforum: