(2)
Kościerzyński unikat, czyli jedyny zachowany w Polsce egzemplarz niemieckiej serii lokomotyw, produkowanych w drugim i trzecim dziesięcioleciu XX wieku.
Tw1 skonstruowana została w Niemczech z przeznaczeniem do obsługi ciężkich składów towarowych w trudnych warunkach infrastrukturalnych. W różnych fabrykach wyprodukowano na potrzeby przewoźników z całej Europy prawie trzy i pół tysiąca tych parowozów.
PKP po I wojnie światowej otrzymały ich 55 sztuk, a następnie zamówiły w berlińskich zakładach Schwarzkopf 30 fabrycznie nowych maszyn. Wszystkie stacjonowały na południowym wschodzie kraju. W czasie II wojny światowej zagrabiło je ZSRR i po 1945 roku udało się odzyskać zaledwie 10 lokomotyw, w tym tylko 1 z wyprodukowanych dla PKP. Polska otrzymała jednak ponad 100 innych maszyn Tw1, głównie z inwentarza kolei niemieckich. Skierowano je do pracy na północy Polski i wykorzystywano głównie jako lokomotywy manewrowe w portach. Od połowy lat 60 wycofywano je z użytku.
Tw1-90 był najdłużej - do końca 1976 roku - pracującym egzemplarzem tej serii. Wyprodukowany w 1919 roku w berlińskim Borsigu, używany był na niemieckim Śląsku, a po II wojnie na Kujawach i Powiślu Gdańskim. W skansenie w Kościerzynie od 1993 roku.
27 sierpnia 2014
